Boeken

Visieboeken vullen vaak het leeuwendeel van de boekenkast van schoolleiders. Telkens verschijnen er weer nieuwe, waarbij er net zoveel stijlen van visieboeken zijn als dat er leiderschapsstijlen bestaan. Dus bij de titel Fix je Visie! rijst dan ook de vraag: nog een visieboek? Jazeker, nog een visieboek. Een handige aanvulling in de boekenkast.

Dit bondige boek van nog geen 120 pagina’s, geschreven door Aileen Schuurmans en Loulou Nekkers, kan juist dat ene boek zijn op de plank dat je als schoolleider er snel bij pakt en doorbladert wanneer het even niet loopt. De auteurs nemen je vanuit de theorie en urgentie mee aan de hand van korte concrete voorbeeldschetsen. Daarbij krijg je een tal van werkvormen en formats mee, passend voor iedere situatie. In hoofdstuk 4 wordt aandacht besteed aan het implementeren van visie, en word je aangemoedigd om het ‘gewoon te doen’. Het is geen vernieuwend boek met baanbrekende inzichten, maar het combineert strategisch denken en theoretische achtergronden met uitvoerbare voorbeelden. De auteurs geven dit ook nadrukkelijk aan in het voorwoord: het is een praktisch handboek voor iedereen die betrokken is bij de visievorming van een school.

Prettig aan het boek is dat de rol van al het personeel en andere belanghebbenden in een visietraject expliciet wordt benoemd. De schrijvers belichten ook de aandacht voor stakeholders van buitenaf en maken die concreet met de praktische voorbeelden.  Door hier systematisch aandacht aan te besteden, werk je als schoolleider ook aan het creëren van draagvlak voor je visie.

Het boek is echter geen wondermiddel. Met de veelheid aan ideeën en een toolbox achterin, krijg je een groot aantal handvatten aangereikt, maar het daadwerkelijk doorlopen van een traject verloopt nagenoeg altijd anders dan vooraf is bedacht en uitgewerkt. Iedere schoolleider weet dat de realiteit weerbarstig is en dat er soms concessies gedaan moeten worden. Daarbij kunnen de voorbeelden van successen en goede situaties in het boek soms een vertekend beeld geven. Hoe graag je ook zou willen: een visietraject geef je niet vorm in een vacuüm, maar in een levende school, waar nog veel meer zaken hoog op de agenda staan.

Het boek is een compromis tussen toegankelijkheid en beknoptheid. Het is een mooi instapmodel om in de school te verspreiden onder je MT, projectleiders, beleidsadviseurs en dergelijke. Of juist als praktische samenvatting voor de doorgewinterde schoolleider die al tal van visieboeken in de kast heeft staan. Daarbij nodigt het in sommige gevallen juist uit tot het lezen van andere boeken, zodra je een passende strategie hebt geïdentificeerd voor jouw organisatie.

Kortom: nog een visieboek voor de boekenplank – al zal dit er niet één zijn voor iedereen.