DNMonline is een onafhankelijk online platform over leiderschap in het funderend onderwijs. DNMonline verschijnt 8x per jaar met een overzicht van nieuwe content en toegang tot een uitgebreid archief.
De redactie
redactie@dnmonline.nl
Met ingang van januari 2025 gaat De Nieuwe Meso volledig digitaal onder de nieuwe naam DNMonline. In plaats van vier gedrukte edities en de nieuwsbrief Boeken en beschouwingen, verschijnt voortaan acht keer per jaar een nieuwsbrief met links naar de nieuwste bijdragen op de DNM-website. Plus uiteraard alle voorgaande bijdragen, vanaf de eerste jaargang in 2014. De artikelen kun je alleen maar lezen als je abonnee bent. De rest – columns, boekbesprekingen en dergelijke – is gratis. En, zoveel zal meteen al wel duidelijk zijn: met de komst van de website wordt het raadplegen van eerder verschenen bijdragen een stuk gemakkelijker.
Toen we in maart 2014 met DNM startten, zetten we – met dank aan Monty Python – boven het allereerste redactioneel: And now for something completely different. Maar in de allereerste zin van dat redactioneel relativeerden we dat meteen, want zo nieuw was DNM nou ook weer niet. Het was (en is) de voortzetting van Meso magazine, dat in 1980 voor het eerst verscheen. In die tijd kregen scholen meer autonomie en schoolleiders moesten gaan uitzoeken wat het voor hun rol betekende: ze waren niet langer de betrekkelijk machteloze primus inter pares van eertijds, maar wat dan wel? Meso magazine bood een onafhankelijk platform waar ideeën, instrumenten en voorbeelden uitgewisseld konden worden en DNM zette dat voort. En daarin komt met de overstap naar DNMonline geen verandering. Het lijkt ons echter wel goed om nu we een doorstart maken, kort uiteen te zetten, hoe we als redactie tegen leiderschap en toezicht aankijken. Dat bepaalt immers waaraan we aandacht besteden, wat we publicabel vinden en wat niet.
Visie
DNMonline is een platform over leiderschap en toezicht in onderwijs. Met andere woorden: we houden ons bezig met zaken waarvan je menselijkerwijs gesproken nooit zult kunnen zeggen ‘zo moet het voortaan en niet anders’. Welk leiderschap in een bepaald geval nodig is, hangt immers af van tal van factoren, naast wat er op een bepaald moment aan de orde is, denk aan de ontwikkelingsfase van de organisatie, de samenstelling van het team, en de context waarbinnen de organisatie opereert. Bovendien, zoals Machiavelli al eeuwen geleden stelde: de perfecte leider bestaat niet, aangezien de perfecte mens nu eenmaal niet bestaat. Een goede leider kent dus niet alleen zijn kwaliteiten, maar ook zijn beperkingen en probeert uit alle macht te voorkomen dat hij of zij in een bubbel belandt.
Termen als ‘leider’ en ‘leiderschap’ impliceren overigens dat er ook volgers zouden zijn, maar dat is natuurlijk een heel ongelukkige term. Die heeft de connotatie van volgzaamheid en dat is nou juist niet de bedoeling: in een gezonde organisatie is sprake van gedeeld leiderschap. Leraren voelen zich in zo’n organisatie medeverantwoordelijk voor het geheel en bieden waar nodig tegenwicht. En met dat laatste zijn we meteen bij het toezicht beland, bij de rol van raden van toezicht, maar ook die van de inspectie: hun rol is immers niet alleen controle of alles wel verloopt zoals afgesproken, maar ook – en soms zelfs vooral – die van klankbord en tegenwicht.
Leiderschap, organisatieontwikkeling, bestuur en toezicht zijn belangrijke thema’s waar we aandacht aan besteden. Maar zonder een idee over het waartoe en wat van het onderwijs is elk gesprek over leiderschap, volgerschap en toezicht een volstrekt zinledige exercitie. Daarom zult u ons ook over onderwijs, onderwijsontwikkeling en -kwaliteit horen.
Ruw geschetst is dit zo ongeveer het volledige beeld van wat de lezer van DNMonline kan verwachten, herkenbaar in de dossiers waarmee we voortaan gaan werken. Tot dusverre werkten we met themadelen die in de gedrukte publicatie fysiek los van elkaar stonden; online wordt het daarentegen eenvoudiger om verwante bijdragen te groeperen in de zes dossiers waarmee we beginnen: 1) leiderschap en organisatieontwikkeling, 2) bestuur, intern en extern toezicht; medezeggenschap, 3) onderwijsontwikkeling en onderwijskwaliteit, 4) professionalisering, 5) kennisinfrastructuur, en 6) stelsel, overheidsbeleid.
Na deze toelichting op het wat van DNMonline resteren nog enkele opmerkingen over het hoe. DNMonline is een onafhankelijke publicatie: we vertegenwoordigen geen bepaalde belangengroep en zijn er ook niet op uit de lezer iets te verkopen. Redactionele stukken en advertenties en aankondigingen zijn dan ook strikt gescheiden. Afgezien daarvan: we streven ernaar – zoals wellicht hierboven al bleek – uiteenlopende perspectieven aan bod te laten komen. Dat betekent echter niet dat we volstrekt onpartijdig elk standpunt laten passeren: als we iets onzinnig vinden (bijvoorbeeld de eis van het huidige kabinet dat onderwijs politiek-neutraal moet zijn) dan zullen we dat zeker laten merken. En ten slotte, daar waar nodig zetten we de zaken in een historisch perspectief. Soms helpt dat om te begrijpen waarom een bepaald probleem toch zo taai is, maar wel zo vaak werkt een historisch perspectief relativerend. Wie beweert dat het onderwijs vroeger zoveel beter was, doet er verstandig aan nog eens goed te kijken naar hoe het er toen werkelijk uitzag. Voor zover het althans mogelijk is daarvan een goed beeld te krijgen.
Ten slotte
Voor ons als redactie en als uitgever wordt het een spannend jaar. Al was het alleen al omdat we ongetwijfeld de komende maanden nog zo nu en dan te kampen krijgen met kinderziekten. Maar daar staat tegenover dat we door de overgang naar een geheel digitale versie meer mogelijkheden krijgen voor onze platformfunctie dan we tot dusverre hadden. En dat is een mooi perspectief.
Reacties worden per mail rechtstreeks aangeboden aan de auteur.
DNMonline is onderdeel van
Uitgeverij Kloosterhof
Napoleonsweg 128A
6086 AJ Neer
T: 0475-597151
M: info@kloosterhof.nl
ABN AMRO: NL38.ABNA.061.70.45.976
KvK: 130.38280
BTW: NL8220.03.612.B01
DNMonline: